لیک اطلاعات چیست؟

لیک اطلاعات چیست؟

 

لیک اطلاعات چیست؟

لیک شدن اطلاعات، به افشای اطلاعات محرمانه یا حساس به افراد یا گروه‌هایی که به آن دسترسی مجاز ندارند، گفته می‌شود. این اطلاعات می‌تواند شامل داده‌های شخصی، اطلاعات تجاری، اطلاعات دولتی یا اطلاعات نظامی است. لیک شدن اطلاعات می‌تواند دلایل مختلفی دارد، از جمله:

• اشتباهات افراد در ارگان‌ها: یکی از شایع‌ترین دلایل لیک شدن اطلاعات، اشتباهات افراد است. به عنوان مثال، یک کارمند ممکن است به‌طور تصادفی یک فایل محرمانه را در یک مکان عمومی آپلود کند یا به آدرس نادرستی ایمیل کند، هم‌چنین ممکن است که رمز عبور مهمی را به شخصی که نباید آن را دارد، بدهد.
• هک شدن افراد در ارگان‌ها: ممکن است کارمندان یک شرکت یا یک نهاد دولتی به طور شخصی هک شوند و از طریق سیستم‌ها و اطلاعات فردی آنان، به اطلاعات شرکت و ارگان دست پیدا شود.
• حمله سایبری: هکرها و مجرمان سایبری می‌توانند با استفاده از آسیب‌پذیری‌های امنیتی، به سیستم‌های کامپیوتری یا شبکه‌های سازمان‌ها نفوذ کنند و اطلاعات محرمانه شرکت و ارگان را سرقت کنند.
• نفوذ داخلی: در برخی موارد، لیک شدن اطلاعات ممکن است توسط یک فرد داخلی سازمان انجام شود. این فرد ممکن است از اطلاعات محرمانه برای اهداف شخصی یا برای آسیب رساندن به سازمان استفاده کند. به عنوان مثال ممکن است یکی از کارمندان به دلیل خصومت شخصی مانند عدم افزایش حقوق، اخراج یا پیشنهادات از سوی شرکت‌های رقیب، دست به چنین کاری بزند و عامدانه باعث لیک شدن اطلاعات شود.

 

چند مثال از لیک شدن اطلاعات

• در سال 2013، ادوارد اسنودن، کارمند سابق آژانس امنیت ملی ایالات متحده، اسنادی محرمانه را در مورد فعالیت‌های نظارتی این آژانس فاش کرد. این لیک منجر به رسوایی بزرگی شد و باعث کاهش اعتماد عمومی به دولت ایالات متحده شد.
• در سال 2017، شرکت Equifax، یکی از بزرگترین شرکت‌های اعتباری در ایالات متحده، اطلاعات شخصی بیش از 145 میلیون نفر را در معرض خطر قرار داد. این لیک منجر به یک شکایت کلاسی بزرگ شد و باعث کاهش ارزش سهام شرکت Equifax شد.
• در سال 2020، شرکت SolarWinds، یک شرکت نرم‌افزاری آمریکایی، مورد حمله سایبری قرار گرفت که منجر به سرقت اطلاعات محرمانه از بیش از 180 سازمان شد. این لیک شامل اطلاعات از سازمان‌های دولتی، شرکت‌های خصوصی و موسسات آموزشی بود.

 

چرا لیک اطلاعات مهم است؟

لیک شدن اطلاعات یک مشکل جدی است که پیامدهای گسترده‌ای دارد. سازمان‌ها باید برای جلوگیری از لیک شدن اطلاعات اقدامات لازم را انجام دهند. این اقدامات می‌تواند شامل موارد زیر است:

• آموزش کارکنان در مورد اهمیت حفظ حریم خصوصی و امنیت اطلاعات.
• استقرار سیستم‌های امنیتی مناسب.
• انجام ارزیابی‌های امنیتی منظم.

افراد نیز باید در مورد خطرات لیک شدن اطلاعات آگاه هستند و اقدامات لازم را برای محافظت از اطلاعات خود انجام دهند. این اقدامات شامل موارد زیر است:

• استفاده از رمزهای عبور قوی.
• فعال کردن ورود دو مرحله‌ای.
• آگاه بودن از حملات سایبری.

با افزایش استفاده از فناوری‌های جدید، خطر لیک شدن اطلاعات نیز افزایش می‌یابد. سازمان‌ها و افراد باید اقدامات لازم را برای مقابله با این خطر انجام دهند.

 

خطرات لیک اطلاعات در استفاده از هوش مصنوعی

خطرات لیک اطلاعات در استفاده از هوش مصنوعی به ویژه جدی است زیرا هوش مصنوعی می‌تواند به پردازش و تحلیل حجم عظیمی از داده‌ها بپردازد. این بدان معناست که لیک اطلاعات می‌تواند منجر به نشت اطلاعات حساس بیش‌تری شود. برای کاهش خطرات لیک اطلاعات در استفاده از هوش مصنوعی، اقدامات زیر می‌تواند انجام شود:

• استفاده از پروتکل‌های امنیتی قوی: سازمان‌ها باید از پروتکل‌های امنیتی قوی برای محافظت از اطلاعات خود استفاده کنند. این پروتکل‌ها باید شامل اقداماتی مانند رمزگذاری، احراز هویت دو عاملی و کنترل دسترسی شوند.
• آموزش کارکنان در مورد امنیت اطلاعات: کارکنان باید در مورد خطرات لیک اطلاعات و نحوه محافظت از اطلاعات حساس آموزش ببینند.
• بررسی منظم امنیت اطلاعات: سازمان‌ها باید به طور منظم امنیت اطلاعات خود را بررسی کنند تا از بروز آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنند.

 

اقدامات لازم پیش از لیک اطلاعات

اگر هنوز با تهدیدهای سایبری مواجه نشده‌اید و می‌خواهید از نشت اطلاعات ارگان و شرکت خود و یا حتی اطلاعات شخصی خود جلوگیری کنید موارد زیر را حتما انجام دهید:

• شناسایی اطلاعات حساس و محرمانه: اولین قدم در جلوگیری از لیک اطلاعات، شناسایی اطلاعات حساس و محرمانه است. این اطلاعات شامل اطلاعات مالی، تجاری، شخصی، دولتی و نظامی است.
• محدود کردن دسترسی به اطلاعات حساس: پس از شناسایی اطلاعات حساس، باید دسترسی به این اطلاعات را محدود کرد. این امر می‌تواند از طریق ایجاد سیاست‌های امنیتی، آموزش کارکنان و استفاده از فناوری‌های امنیتی انجام شود.
• رمزگذاری اطلاعات حساس: رمزگذاری اطلاعات حساس یکی از روش‌های موثر برای جلوگیری از لیک آن است. رمزگذاری اطلاعات باعث می‌شود که حتی در صورت دسترسی غیرمجاز به اطلاعات، امکان خواندن آن وجود ندارد.
• آموزش کارکنان در مورد امنیت اطلاعات: آموزش کارکنان در مورد امنیت اطلاعات یکی از اقدامات مهم برای جلوگیری از لیک اطلاعات است. کارکنان باید در مورد اهمیت امنیت اطلاعات، روش‌های محافظت از اطلاعات و خطرات لیک اطلاعات آموزش ببینند.

در ادامه به برخی از اقدامات خاص که می‌توان پیش از لیک اطلاعات انجام داد، اشاره می‌کنیم:

• ایجاد سیاست‌های امنیتی: سیاست‌های امنیتی باید به‌طور واضح و دقیق نحوه جمع‌آوری، ذخیره، پردازش، انتقال و حذف اطلاعات حساس را تعیین کند. این سیاست‌ها باید توسط تمامی کارکنان سازمان رعایت شود.
• آموزش کارکنان در مورد سیاست‌های امنیتی: کارکنان باید در مورد سیاست‌های امنیتی سازمان آموزش ببینند. این آموزش باید به‌طور منظم و به‌روزرسانی شود.
• استفاده از فناوری‌های امنیتی: فناوری‌های امنیتی مانند فایروال، آنتی‌ویروس و احراز هویت دو مرحله‌ای می‌توانند به محافظت از اطلاعات حساس کمک کنند.
• بررسی منظم امنیت اطلاعات: سازمان‌ها باید به‌طور منظم امنیت اطلاعات خود را بررسی کنند. این بررسی‌ها می‌تواند به شناسایی و رفع نقاط ضعف امنیتی کمک کند.

با انجام اقدامات لازم پیش از لیک اطلاعات، می‌توان از وقوع این امر جلوگیری کرده و از آسیب‌های ناشی از آن پیشگیری نمود.

 

اقدامات لازم حین لیک اطلاعات

اگر حین لیک اطلاعات از آن مطلع شدید، اقدامات زیر ضروری است:

• محدود کردن دسترسی به اطلاعات: اولین اقدامی که باید انجام شود، محدود کردن دسترسی به اطلاعات لیک شده است. این کار می‌تواند با مسدود کردن دسترسی به سیستم‌ها یا شبکه‌های آسیب‌دیده، یا حذف اطلاعات از دسترس عموم انجام شود.
• بررسی و ارزیابی آسیب: پس از محدود کردن دسترسی به اطلاعات، باید آسیب ناشی از لیک اطلاعات را بررسی و ارزیابی کرد. این کار شامل شناسایی نوع اطلاعات لیک شده، میزان آسیب‌پذیری افراد و سازمان، و احتمال سوء استفاده از اطلاعات است.
• اعلام به مقامات ذیصلاح: در صورت لزوم، باید به مقامات ذیصلاح، مانند پلیس یا سازمان‌های نظارتی، در مورد لیک اطلاعات اطلاع داده شود. این کار به جلوگیری از سوء استفاده از اطلاعات و مجازات عوامل دخیل کمک می‌کند.

 

اقدامات لازم پس از لیک اطلاعات

در صورت وقوع لیک اطلاعات، اقدامات را در اولین فرصت انجام دهید:

• اولویت بندی اطلاعات لیک شده: اولین اقدام، اولویت بندی اطلاعات لیک شده بر اساس حساسیت و اهمیت آن‌ها است. اطلاعات حساس و مهم باید در اولویت قرار گیرند. در تعیین حساسیت اطلاعات، باید عوامل زیر را در نظر گرفت:
  • ماهیت اطلاعات.
  • اهمیت اطلاعات برای سازمان.
  • احتمال سوء استفاده از اطلاعات.

اطلاعاتی که حاوی موارد زیر هستند، معمولاً حساس تلقی می‌شوند:

• • اطلاعات شخصی.
  • اطلاعات مالی.
  • اطلاعات تجاری.
  • اطلاعات امنیتی.
• محدود کردن دسترسی به اطلاعات: پس از اولویت بندی اطلاعات، باید دسترسی به آن‌ها را محدود کرد. این کار می‌تواند با مسدود کردن دسترسی به سیستم‌های مربوطه یا حذف اطلاعات از دسترس عمومی انجام شود.
• اعلام به ذینفعان: باید به ذینفعان اطلاعات لیک شده اطلاع داده شود. این کار می‌تواند به صورت داخلی یا خارجی انجام شود.
• بررسی و تحقیق: باید علت و نحوه وقوع لیک اطلاعات بررسی و تحقیق شود. این کار به جلوگیری از وقوع مجدد لیک اطلاعات کمک می‌کند. در بررسی و تحقیق، باید موارد زیر را بررسی کرد:
  • لیک اطلاعات عمدی بوده یا غیرعمدی؟
  • لیک اطلاعات توسط یک فرد یا گروهی از افراد انجام شده است؟
  • لیک اطلاعات از طریق چه روشی انجام شده است؟
• اقدامات اصلاحی: پس از بررسی و تحقیق، باید اقدامات اصلاحی لازم برای جلوگیری از وقوع مجدد لیک اطلاعات انجام شود. این اقدامات می‌تواند شامل موارد زیر است:
  • بهبود امنیت سیستم‌ها و شبکه‌ها.
  • آموزش کارکنان در مورد امنیت اطلاعات.
  • ایجاد یک برنامه مدیریت بحران برای لیک اطلاعات.