cocktail party effect چیست؟
همان‌طور که به استقبال شب یلدا، مراسم کریسمس و سایر رویدادهای اجتماعی می‌رویم، بسیاری از ما در جشن‌هایی مملو از خاطره‌های سال گذشته و تصمیمات آینده شرکت خواهیم کرد. در جشن سال نوی میلادی صدای چوب پنبه نوشیدنی، غذای سال نو، برقراری ارتباط با دوستان و تصمیم گیری برای سال جدید، باعث ایجاد محیطی نه چندان مناسب برای شنیدن می‌شود که به عنوان cocktail party effect شناخته می‌شود. cocktail party effect به توانایی متمرکز کردن توجه خود بر یک محرک خاص در حالی که طیفی از محرک‌های دیگر (به عنوان مثال، نویز) را فیلتر می‌کند، اشاره دارد. اما، چگونه مغز قادر به انجام این کار است و آیا همه می‌توانند این کار را انجام دهند؟
cocktail party effect چیست؟
بررسی دقیق‌تر cocktail party effect
تحقیقات رفتاری در مورد cocktail party effect به دهه 1950 بر می‌گردد و امروزه توسط محققان شنوایی شناسی، مهندسی، علوم کامپیوتر، علوم اعصاب و روانشناسی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در حالی که شنوندگان با شنوایی طبیعی حساس ممکن است از cocktail party effect بهره ببرند، شنوندگان مبتلا به کم شنوایی ممکن است نتوانند محرک‌های خارجی را به دلیل آمیختگی غیرعادی صداهای گفتاری فیلتر کنند. در یک مطالعه اخیر، ریس و مولیس (2021) از محرک‌های واکه دوگانه با فرکانس اساسی متفاوت برای کشف وجود آمیختگی گفتار (یعنی ترکیب محرک‌ها بین دو گوش) در گروه‌هایی از شنوندگان با کم شنوایی یا شنوایی طبیعی استفاده کردند. اکثر شرکت کنندگان در هر دو گروه گزارش کردند که تنها یک واکه را می‌شنوند (یعنی واکه‌ها را با هم ترکیب کرده‌اند) زمانی که محرک‌های دوتایی در فرکانس اساسی متفاوت نیستند. هنگامی که فرکانس اساسی واکه بین گوش‌ها افزایش یافت، شنوندگان با حساسیت شنوایی طبیعی وجود دو واکه را نشان دادند، در حالی که شنوندگان با کاهش شنوایی فقط یک مصوت را گزارش کردند. نویسندگان به این نتیجه رسیدند که این ترکیب طیفی بین گوش‌ها ممکن است تشخیص گفتار را در محیط‌های پر سر و صدا کاهش دهد. این یافته‌ها نقش ما را در کمک به بیماران‌مان در مدیریت این موقعیت‌های چالش برانگیز گوش دادن با آموزش و تشویق آن‌ها به استفاده از استراتژی‌های ارتباطی مؤثر، فناوری‌های مدیریت نویز و سیستم‌های میکروفون از راه دور برای بهبود تشخیص گفتارشان در نویز برجسته می‌کند. در مورد ادراک بصری بسیار بیشتر از ادراک شنیداری شناخته شده است، اگرچه اصول سازمانی ادراک بصری شرح داده شده در مورد محرک‌های شنیداری نیز اعمال می‌شود. در حالی که ادراک یک محرک بصری فوراً مقدار زیادی اطلاعات را ارائه می‌دهد، با اطلاعات شنیداری باید به طور متوالی دریافت و تجزیه و تحلیل شود. توجه مفهوم مهمی است که باید در رابطه با ادراک شنیداری در نظر گرفت. می‌توان آن را به عنوان تمرکز تلاش ذهنی بر روی رویدادهای حسی یا ذهنی تعریف کرد.
آزمایش‌های شنیداری سایه زنی یا دوگانه
اگر هر گوش یک محرک شنیداری متفاوت را از طریق هدفون دریافت کند، به راحتی می‌توان روی یک محرک تمرکز کرد و از دیگری چیزی متوجه نشد. این نشان می‌دهد که می‌توان به طور انتخابی فقط به یک منبع در یک زمان توجه کرد، یعنی یک فیلتر انتخابی وجود دارد که آن‌چه را که توسط سیستم ادراک شنوایی پردازش می‌شود تضعیف می‌کند. با این حال، اگر محرکی در پس زمینه یا اطلاعاتی که به آن توجه نشده است، ناگهان برجسته شود، به عنوان مثال. وقتی نام خود را می‌شنوید، می‌توانید با آن محرک هماهنگ شوید، که نشان دهنده پردازش سطح پایین اطلاعات پس زمینه نیز است.
تکنیک‌های کار دوگانه
تکنیک‌های وظیفه دوگانه از افراد می‌خواهند به هر دو یا همه پیام‌ها پاسخ دهند، بنابراین توجه بین منابع اطلاعاتی دریافتی تقسیم می‌شود.
مدل فیلتر توجه
در نقطه ای از سیستم پردازش شنوایی یک گلوگاه وجود دارد. برخی از اطلاعات بیشتر پردازش می‌شوند و بقیه یا حذف می‌شوند یا فقط به صورت سطحی پردازش می‌شوند. نظریه برودبنت (1958) پیشنهاد می‌کند که اطلاعات وارد حواس می‌شود، به یک سیستم بافر حسی فرستاده می‌شود و از آن به طور انتخابی به سیستم حافظه فیلتر می‌شود. این مدل اثراتی مانند cocktail party effect را در نظر نمی‌گیرد، جایی که برخی از منابع توجه به وضوح به سمت محرک‌های پس زمینه هدایت می‌شوند و توانایی سایه زنی را نشان می‌دهند. مدل‌های زیادی از زمان کارهای اولیه برودبنت ارائه شده‌اند، مانند مدل تضعیف کننده تریزمن (1954) و مدل مربوط به دویچ و دویچ (1963). تفکر کنونی نشان می‌دهد که اگرچه توجه احتمالاً یک منبع محدود است، اما برخی از کارها به توجه بیشتری نسبت به سایرین نیاز دارند، بنابراین اجازه می‌دهند بیش از یک کار در یک زمان انجام شود. برانگیختگی و هوشیاری بیشتر بر میزان منابع توجه در دسترس تأثیر می‌گذارد.