زندگینامه دکتر لطفی زاده
دکتر لطفی‌زاده یکی از اساتید مهم دنیای هوش مصنوعی است که تحقیقات و فعالیت خود را روی منطق فازی انجام داده است. در این نوشته زندگینامه‌ی دکتر لطفی‌زاده را به همراه شما می‌خوانیم.
زندگینامه دکتر لطفی زاده
دکتر لطفی زاده لطف علی رحیم اوغلو عسکرزاده زاده در ۱۵ بهمن ۱۲۹۹ در باکو متولد شده است. مشهور به لطفی زاده یا لطفی ع. زاده ریاضی‌دان، دانشمند کامپیوتر، مهندس برق و استاد بازنشسته علوم رایانه در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی بود. او دانشمند سرشناس ایرانی و مبدع نظریه منطق فازی و شاخه‌های متنوع آن بود. لطفی زاده یک ایرانی دو رگه است که از پدری ایرانی و مادری روس در باکو در جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی متولد شد. تحصیلات اولیه خود را در شهر باکو و تهران انجام داد.
سوابق علمی لطفی زاده
او بیش از همه به خاطر طرح کردن ریاضیات فازی مشتمل بر مفاهیم مرتبط فازی همچون مجموعه‌‌های فازی، منطق فازی، الگوریتم‌‌های فازی، کنترل فازی و احتمالات فازی شناخته شده است. گفته می‌‌شود نوآوری‌‌های پروفسور لطفی زاده، امکان پذیری یک پارادایم تازه در هوش مصنوعی را تبیین کرد. دکتر لطفی زاده بیش از ۳۵ دکترای افتخاری از دانشگاه‌های معتبر جهان بدست آورد. جوایز بسیار از کشور ژاپن، کشور آمریکا، اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی، روسیه، آذربایجان و کشور عزیزمان ایران دریافت کرد. عضو آکادمی‌‌های علمی بی شمار بود. او در سال ۱۹۷۳ میلادی به عضویت در آکادمی ملی مهندسی برگزیده شد. دکتر لطفی زاده یکی از پژوهشگرانی است که دارای بیش‌ترین ارجاع یا highly-cited در مقالات علمی دنیاست. بیش از ۲۰۰ مقاله علمی را به تنهایی در کارنامه علمی خود دارد و در هیئت تحریریه ۵۰ مجله علمی جهان مقام “مشاور” را دار است. دکتر لطفی زاده تا ماه اکتبر سال ۲۰۱۴ میلادی، 140هزار یاد کرد در گوگل اسکالر داشته و نیز 350هزار مقاله دارای کلمه “فازی” در عنوان خود بوده‌اند. در اسفند ماه سال ۱۳۹۴ شمسی دانشگاه تهران به عنوان اولین دانشگاه محل تحصیل او ضمن برگزاری بزرگداشتی نشان دکترای افتخاری خود را بدون حضور او به او اهدا کرد. دکتر لطفی زاده در سال ۲۰۰۹ موفق به اخذ نشان بنجامین فرانکلین شد. دکتر لطفی زاده در پانزدهم بهمن ماه ۱۲۹۹ شمسی در باکو در آذربایجان شوروی زاده شد. پدرش “رحیم علی عسکرزاده” روزنامه‌نگار و بازرگان، از اهالی اردبیل و خبرنگار روزنامه “ایران” و مادرش “فانیا کوریمان” پزشک کودکان یهودی روس بود. دکتر لطفی زاده تحصیلات دبستان خود را در همین شهر و به زبان روسی آغاز کرد. در زمانی که 10ساله بود، پدر و مادر دکتر لطفی زاده، در پی قحطی و نایابی ناشی از سیاست‌‌های تعاونی سازی دوران ژوزف استالین، باکو را ترک و به ایران و شهر تهران مهاجرت کردند. او در تهران در مدرسه مبلغان آمریکایی شروع به تحصیل کرد و زبان انگلیسی و زبان فارسی آموخت. سپس در دبیرستان البرز و در دانشکده فنی دانشگاه تهران ادامه تحصیل داد و در طول جنگ جهانی دوم در تهران با ارتش آمریکا همکاری داشت. دکتر لطفی زاده در امتحانات ورودی دانشگاه تهران مقام دوم را کسب کرد. در سال ۱۹۴۲ میلادی رشته مهندسی برق را در این دانشگاه با موفقیت به پایان رساند. در دوران جنگ جهانی دوم و اشغال کشور ایران توسط متفقین به ایالات متحده مهاجرت کرد.
دکتر لطفی بعد از ترک ایران
در موسسه فناوری ماساچوست یا MIT ادامه تحصیل داد. در سال ۱۹۴۶ میلادی درجه کارشناسی ارشد خود در مهندسی برق را دریافت نمود. به دلیل زندگی والدینش در نیویورک، از دانشگاه کلمبیا تقاضای پذیرش کرد و در مقطع PHD با یک منصب تدریس پذیرفته شد. در سال ۱۹۴۹ میلادی فارغ التحصیل و سال بعد استادیار همان دانشگاه شد. دکتر لطفی زاده روز ۲۰ مارس ۱۹۴۶ میلادی و در ایام نوروز با “فی سند”، دختر یک خانواده لتونیایی ازدواج کرد. خانواده “فی” سال‌‌ها قبل به تهران مهاجرت کرده و او در آنجا با دکتر لطفی زاده آشنا شده بودند. حال ازدواج آن‌ها “استلا (نام دختر دکتر لطفی زاده)” و “نورم زاده (نام پسر دکتر لطفی زاده)” داشتند. پس از 10سال تدریس در دانشگاه کلمبیا، در سال ۱۹۵۷ میلادی به درجه استاد تمامی ارتقا یافت. او از سال ۱۹۵۹ میلادی تا پایان عمر در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی تدریس می‌کرد. از سال ۱۹۶۳میلادی، ابتدا در رشته الکتروتکنیک و پس از آن در رشته علوم رایانه درجه استادی گرفت. دکتر لطفی زاده پس از بازنشستگی در سال ۱۹۹۱ میلادی مقیم سان فرانسیسکو شد. گفته می‌‌شود که دکتر لطفی زاده ناسیونالیسم را رد می‌‌کرده و اصرار داشته که مسائل خیلی عمیق‌‌تری در زندگی وجود دارند. از او نقل شده که: “مسئله این نیست که من آمریکایی، روس، ایرانی، آذربایجانی یا هر چیز دیگری هستم. همه این مردم و فرهنگ‌‌ها به من شکل داده‌اند و من با همه آن‌ها کاملاً راحتم. “او در همان مصاحبه ذکر می‌‌کند:” لجاجت و سرسختی؛ نترسیدن از درگیر مجادله شدن؛ این تا حد زیادی سنت ترکی است. این بخشی از شخصیت من هم هست. من می‌توانم خیلی سر سخت شوم. این احتمالاً برای توسعه fuzzy logic مفید بوده‌است. دکتر لطفی زاده خود را “از حیث جهت گیری ریاضیاتی، یک آمریکایی، یک مهندس برق ایرانی متولد روسیه” وصف می‌‌کند.
مرگ دکتر لطفی زاده
او با این همه زندگی ازرشمند و علمی بالاخره در ششم سپتامبر ۲۰۱۷ میلادی درگذشت و در باکو، آذربایجان دفن شد. مراسمی برای وداع با او با حضور الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان برگزار شد.
زندگینامه‌های زیر را در همین سایت مطالعه کنید: