بررسی انواع کیبوردها

بررسی انواع کیبوردها

کیبورد کامپیوتر، در مجموع، برای تعامل انسان با کامپیوتر ساخته شده است. اما این محصول از نظر نوع ساخت، کیفیت، و کلیدهای میانبر اضافی، دارای مدل‌های مختلفی است. به صورت کلی کیبورد کامپیوتر شامل 102 تا 104 کلید است که این تعداد به عنوان یک استاندارد جهانی است. برخی از کیبوردها، در قسمت سمت راست فاقد اعداد هستند و به اصطلاح بخش ماشین حساب در آن حذف شده است که تعداد کلید کمتری نسبت به کیبوردهای دارای ماشین حساب دارند.

 

بررسی انواع کیبوردها

انواع کیبوردها بر اساس چینش و آرایش حروف

سوال بسیار رایجی که برای اکثر کاربران مطرح می‌شود، این است که چرا کلید‌های صفحه کلید به ترتیب حروف الفبا نیست؟ اگر شما مدتی از یک کامپیوتر استفاده کنید، قطعا متوجه این واقعیت شده‌اید که طرح بندی صفحه کلید کامپیوتر و نوع کلمات آن مطابق با ترتیب حروف الفبای زبان انگلیسی نیست. پیدا کردن یک منطق برای چنین آرایش حروف در صفحه کلید دشوار است، این طور نیست؟ شما برای استفاده از هر حرف باید جای آن حرف مورد نظر را روی صفحه کلید پیدا کنید! برای مثال، الفبای «A» را در نظر بگیرید، قطعا ایده‌‌آل این است که کلید شروع در سطر اول صفحه کلید قرار بگیرد؟ اما این طور نیست. حرف «A» در هیچ کجای سطر اول دیده نمی‌شود، بلکه در ابتدای سطر دوم وجود دارد. این ترتیب حروف به اسم ۶ حرف اول از صفحه کلید QWERTY نامیده می‌شود. بنابراین دلیلی پشت این ترتیب وجود دارد. برای درک منطق این نوع آرایش حروف یعنی آرایش QWERTY باید به عقب برگردیم؛ به اواخر قرن ۱۹، زمانی که بین اختراع ماشین تحریر و کامپیوتر تقریبا نیم قرن فاصله وجود داشت.

 

کیبوردهای QWERTY

جالب است بدانید که کیبورد‌های QWERTY کنونی تا حد زیادی نا کارآمد هستند و اختلالات مچ دست را تشدید می‌کنند؟ QWERTY بیش از صد سال عمر دارد. به دلایل متعدد این نوع کیبورد از رده خارج و قدیمی محسوب می‌شود، اما باز هم با اختلاف زیاد محبوب‌ترین کیبورد در جهان است. در سال ۱۸۶۰ یک مخترع دستگاهی را ساخت و به نام خود ثبت اختراع کرد که بعد‌ها ماشین تحریر نام گرفت. البته این اختراع در ابتدا قرار نبود صنعت چاپ و تحریر را دگرگون کند، بلکه بیشتر پروژه‌ای تحقیقاتی و از سر کنجکاوی بود. اما با وجود مشکلاتی که در زمینه‌ی تولید آن وجود داشت، دیری نپایید که جهان به وسیله‌ی یک دستگاه ۴ کیلو‌گرمی به لرزه در آمد. بر‌خلاف اعتقاد عموم، QWERTY اولین کیبورد به جود آمده نبود، حتی اولین کیبورد ماشین تحریر هم نبود. قبل از آن یک کیبورد ساده‌تر با دو ردیف حروف وجود داشت که بر اساس کلید‌های پیانو طراحی شده بود اما بعد از مدتی بر سازندگان آن ثابت شد که این کیبورد کارایی لازم را ندارد. آن‌ها نیز دست به تغییر و بهبود در آن زدند.

ماشین تحریر یک دستگاه ساده بود که توسط Sholes در سال ۱۸۷۳ اختراع شد. ماشین تحریر از میله‌های فلزی به نام میله type تشکیل شده بودند که هر میله type، تصویر آینه از یک حرف یا کاراکتر در پایان آن بود. در این میله type، تمام حروف از A تا انتها به گونه‌ای برای تایپیست‌ها قرار گرفته بود که به آسانی بتوانند حروف روی صفحه کلید را نگاه کنند و تایپ را بسیار سریع انجام دهند. اما در این روش یک مشکل «طبیعی» وجود داشت و آن ترتیب حروف بود. ابزاری که در گذشته برای تایپ کردن سریع ساخته شده بود، از میله‌های type چوبی مجاور هم بود، که کار را با تلاش‌های اضافی تایپیست به صورت دستی زیاد می‌کرد. این مشکل بیش‌تر برای کلیدهای مجاور هم که اغلب زیاد مورد استفاده قرار می‌گرفتند وجود داشت. برای مقابله با این مشکل، «Sholes» لیستی از تمام حروف موجود در زبان انگلیسی را تهیه نمود و پس از مطالعه بر روی آن طرح جدیدی را ارائه داد. هدف از این طرح این بود که حروف درگیر باهم، دور از هم روی صفحه کلید قرار گیرند، در نتیجه با این روش از گرفتار شدن میله‌های type با هم جلوگیری می‌شد. با این حال برخی از مردم معتقدند که هدف از توسعه صفحه کلید QWERTY، صرفا بهم زدن توالی حروف الفبا در صفحه کلید است، به گونه‌ای که تایپیست، مجبور شود موقع تایپ کردن زمانی را برای نگاه کردن به هر حرف اختصاص دهد. اما با توجه به نحوه قرار گفتن میله‌های مربوط به هر حرف در ماشین تحریر‌های قدیمی، به همراه بهم ریختگی حروف و کم شدن سرعت تایپ، احتمال برخورد میله‌های type مجاور که به صورت شیب دار و کنار هم در صفحه کلید قرار داشتند، کمتر می‌شد.

 

تاریخچه QWERTY

در طول سالیان دراز کیبوردها پیشرفت کردند و به QWERTY رسیدند. این نوع کیبورد از سال ۱۸۷۸ در دومین نسخه از ماشین تحریر Remington به کار گرفته شد. اما منطق پشت این دستاورد چه بود؟ چطور سازندگان کیبورد به آنجا رسیدند؟ در سال ۱۸۶۸ کیبورد ۲ ردیفه به ۴ ردیفه ارتقاع پیدا کرد. اعداد به خط اول آمدند، حروف صدا دار به خط دوم و حروف بی صدای B تا M به خط سوم و N تا Z به خط چهارم منتقل شدند. در سال ۱۸۷۳ وقتی که Remington خط امتیاز ماشین تحریر را خرید، تغییرات زیادی در کیبورد آن به وجود آورد. این تغییرات حروفی را که معمولا در کنار هم ظاهر می‌شدند در طرف‌های متفاوتی از کیبورد قرار داد و هم‌چنین با بازتر کردن فضا باعث گشت، نشانه‌های بیشتری در صفحه کلید جا شود بعد از اندکی تغییرات به نسخه‌ی کنونی کیبورد QWERTY رسیدیم. این صفحه کلید در حال حاضر قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد نکته‌ی جالبی که در مورد کیبورد QWERTY وجود دارد این است که هدف آن افزایش سرعت تایپیست‌ها نبود. در واقع این کیبورد سرعت تایپیست‌های حرفه‌ای را کم می کرد، اما برای افراد معمولی مناسب بود. اولین اولویت در طراحی QWERTY “تناوب دست‌ها” بود. این عمل باعث می‌شد تا تعداد حروف‌های استفاده شده در بین دو دست تقسیم شود و هم‌چنین فضای بهینه‌ی صفحه کلید هم بسیار مهم بود. با شروع عصر کامپیوتر‌ها، انواع مختلفی از کیبورد QWERTY به وجود آمد. در این میان می‌توان به QWERTZ مرکز اروپا، AZERTY فرانسه و QZERTY ایتالیا اشاره کرد. اما این صفحه کلید‌ها بسیار محدود استفاده می‌شدند.

 

کیبورد Dvorak

در سال ۱۹۳۶، سال‌ها بعد از متولد شدن QWERTY یک متخصص آموزش، کیبوردی را تحت نام خودش طراحی و به ثبت رساند. هدف از طراحی این کیبورد این بود تا نواقص QWERTY را برطرف کند. در واقع Dvorak قصد داشت تا اشتباهات متعدد در تایپ را به حداقل برساند، تا جای ممکن سرعت تایپ را افزایش دهد و هم چنین بهترین سازگاری را با انگشتان تایپیست‌ها ایجاد کند. بعد از حداقل از ۱۸ سال تحقیق و مطالعه کیبورد Dvorak متولد شد. مهم‌ترین بخش این صفحه کلید ردیف خانه بود، جایی که تایپیست‌ها برای استراحت انگشتان‌شان را آن‌جا می‌گذاشتند. تایپیست‌هایی که با کیبورد Dvorak تایپ می‌کنند ۶۰ درصد کمتر نیاز به حرکت دادن مچ دست و انگشتانشان به اطراف هستند. البته با استفاده از صفحه کلید مذکور ناراحتی‌های ناشی از تایپ طولانی مدت بسیار کمتر خواهد بود. با ورود کامپیوتر در سال ۱۹۴۰میلادی، این دستگاه‌های جدید و پیشرفته که قبلا وعده آن را داده بودند، همه چیز را راحت‌تر کردند و به سرعت جایگزین ماشین‌های تحریر شدند. با این حال یک مشکل اساسی وجود داشت: نحوه‌ی عملکرد ماشین‌های تحریر موجود در شرکت‌ها و سازمان‌ها با کامپیوترهای جدید تفاوت داشت. در این وضعیت آن‌ها خواستار این شدندکه کار با ماشین‌های جدید را به آن‌ها آموزش دهند و از آنجا که تنها ملاک آموزش پول بود فقط عده ی محدودی می‌توانستند از این دوره‌های آموزشی کامپیوتر استفاده نمایند و بسیاری از مردم عادی که توان پرداخت هزینه این آموزش‌ها را نداشتند برای آموزش کامپیوتر در نظر گرفته نمی‌شدند. به این منظور برای رفع این مشکل، صفحه کلید کامپیوتر را شبیه به صفحه کلید ماشین تحریر آن زمان طراحی کردند و این طرح از آن زمان تا امروز باقی ماند و به عنوان طرح QWERTY تبدیل به استاندارد صنعتی شد.

 

کیبورد Colemak

در سال ۲۰۰۶ برنامه نویسی با نام Shai Coleman کیبوردی را با عنوان Colemak معرفی کرد ( مخلوطی از Dvorak و Coleman) برخلاف نام آن، تغییرات مستقیمی بر روی صفحه کلید Dvorak به وجود نیامده بود. در حقیقت Colemak چیزی بین QWERTY و Dvorak بود. هدف Colemak دقیقا همان اهداف Dvorak بود با این تفاوت که سعی داشت تا به QWERTY هم پایبند شود. نتیجه کیبوردی شد که هدفش، سرعت کارآرایی و به حداقل رساندن ناراحتی‌های مچ دست به حساب می‌آمد و در عین حال یادگیری‌ش برای کاربران QWERTY آسان بود. Colemak تمام حروفی را که کاربرد متعدد داشتند از گوشه‌ها به مرکز نزدیک کرد تا بدین وسیله کمتر نیاز شود تا برای تایپ انکشتان را مورد کشش قرار دهیم و در نتیجه فشار کمتری به مچ دست وارد می‌شود و در عین حال سرعت تایپ افزایش می‌یابد. هم‌چنین برخی از حروف پر کاربرد هم به ردیف خانه منتقل شدند.

 

آیا کیبوردهای دیگری به جز QWERTY، Colemak و Dvorakهست؟

سه کیبوردی که معرفی شد، معروف‌ترین چینش کلید‌ها را دارا بودند. اما سه صفحه کلید دیگر که کمتر معروف هستند عبارتند ازWorkman ،Qwpr و Minimak، البته این سه مورد یاد شده بیشتر چندان در بازار نقشی ندارند.

 

انواع کیبورد‌ها بر اساس کاربرد

• کیبورد استاندارد: کیبورد استاندارد، تنها شامل کلیدهای استاندارد است. اکثر کیبوردهای استاندارد بر اساس طرح بندی QWERTY طراحی شده‌اند. ابعاد تقریبی هر کلید در کیبوردهای استاندارد، حدود 19 میلی متر است. ارتفاع کلیدها در کیبوردهای استاندارد متغیر است و ممکن است کیبوردهای استاندارد با کلیدهایی با ارتفاع کم نیز تولید گردد. در مجموع کیبوردهای استاندارد برای امور روزانه طراحی شده‌اند و ساده ترین نوع از کیبورد هستند. از کیبورد فراسو، کیبورد ای فورتک و کیبورد لوجیتک می‌توان به عنوان بزرگترین تولید کنندگان کیبرد استاندارد نام برد.
• کیبورد مخصوص تایپ (Office): کیبورد آفیس، صفحه کلیدی است که برای امور تایپ و استفاده از نرم‌افزارهای آفیس طراحی شده است. این گونه از کیبوردها، دارای کلیدهای بسیار نرمی هستند و با دقت فراوانی طراحی شده‌اند. بدلیل سرعت بالای تایپ تایپیست‌های حرفه‌ای‌، کیبوردهای تایپ باید به گونه‌ای طراحی شده است که علاوه بر نرمی کلید، دارای کمترین صدای ممکن در هنگام تایپ هستند. در برخی از مدل‌های کیبورد مخصوص تایپ‌، جایگاهی در قسمت پایین کیبورد تعبیه شده است تا کاربران در هنگام تایپ، دست خود را بر روی آن قرار داده و در دراز مدت خستگی کمتری را در بر بگیرد. اصولا کیبوردهای مخصوص تایپ و یا کیبورد آفیس، دارای دکمه‌های میان‌بر برای راحت کردن امور کاربران است. این دکمه‌ها شامل عملیات کپی کردن، چسباندن، جابجا کردن و یا اجرا کردن برخی از نرم‌افزارهای آفیس و … هستند.
• کیبورد مالتی مدیا: نوع دیگر از کیبوردهای موجود در بازار کیبورد مالتی مدیا است. کیبورد مالتی مدیا، عموما برای افرادی که علاقه به مشاهده فیلم و پخش چند رسانه‌ای هستند؛ طراحی شده است. این کیبورد شامل کلید‌های میانبری است که کاربران در هنگام پخش مالتی مدیا می‌توانند از آن استفاده کنند. اصولا کلیدهای میانبر استفاده شده در این کیبوردها شامل دکمه مکث کردن، توقف کردن، اجرا کردن، پرش به ترک قبل و بعد و تنظیم صدا است. در برخی از مدل‌ها نیز، ممکن است تعداد کلیدهای میان‌بری بر روی کیبورد تعبیه شده. از کیبورد ای فورتک و کیبورد لوجیتک می‌توان به عنوان بزرگترین تولید کنندگان کی برد مالتی مدیا نام برد.
• کیبورد ارگونومیگ (Ergonomic Keyboard): کیبوردهای ارگونومیک، کیبوردهایی هستند که برای راحتی اندام‌های درگیر در حین تایپ ساخته شده‌اند و طراحی آن‌ها به نحوی است که هنگام تایپ، احساس خستگی نکنید. با اینکه این نوع از کیبوردها اغلب اوقات گران‌تر از انواع عادی کیبوردها هستند، اما برای راحتی اندام هنگام تایپ بسیار مناسب هستند. از آنجا که کیبوردهای ارگونومیک برای کاهش فشار روی دست، بازو و مچ در حین تایپ طراحی شده‌اند، می‌تواند گزینه‌ی بسیار خوبی برای افرادی که نگران درد عضلات یا دارای بیماری‌های عضلانی نادر هستند است.

• کیبورد چند منظوره: کیبورد چند منظوره، یکی دیگر از مدل‌های کیبورد است. این کیبورد به صورتی طراحی شده است که برای امور مختلفی اعم از تایپ، اینترنت گردی، پخش رسانه و دیگر امور روزانه کاربرد دارد. کلیدهای میانبر موجود در این کیبوردها، تلفیقی از پر مصرف‌ترین کلیدهای میان بر در کیبوردهای خاص است.
• کیبورد مخصوص بازی (Gaming Keyboard): کیبورد گیمینگ و یا صفحه کلید مخصوص بازی، یکی از پر طرفدارترین کیبوردهای موجود در بازار است. گیمرهای حرفه‌ای نیاز به تجهیزات جانبی دقیق و باکیفیتی دارند تا در شرایط مختلف با مشکل مواجه نگردند. یکی از این محصولات کیبورد گیمینگ است. کیبورد گیمینگ، از بهترین متریال ممکن ساخته شده است. در کیبوردهای گیمینگ معمولی، تنها کلیدهای پرمصرف که شامل کلیدهای جهت‌های مختلف و حروف A ،S ،D و W است؛ از جنس سیلیکون مقاوم ساخته شده‌اند؛ تا علاوه بر کیفیت بالاتر، طول عمر بیشتری نسبت به دیگر کلیدهای کیبورد دارند. کیبوردهای حرفه‌ای گیمینگ، از تکنولوژی کلیدهای مکانیکی استفاده می‌کنند. کیبوردهای مکانیکی دارای طول عمر بسیار بالا و دقت و حساسیت فوق العاده‌ای هستند. تنها معایب کیبوردهای مکانیکی، قیمت تمام شده آن‌ها است که از کیبوردهای معمولی گیمینگ بیشتر است.
• کیبورد بی سیم (Wireless Keyboard): متکی بر فرکانس رادیویی یا مادون قرمز برای اتصال به کامپیوتر، کیبورد‌های بی‌سیم آزادی بیشتری را به کاربران ارائه می‌دهند. نبود سیم آزادی حمل و حرکت کیبورد را به شما می‌دهد، اما مدل‌های بلوتوثی عموما گران‌تر از سایر انواع بی‌سیم هستند و صرفه‌ی اقتصادی چندانی ندارند. به خاطر نبود سیم در این کیبورد، براحتی بر روی میز قابل جا به جاییست و کابل‌های دست و پا گیری ندارد که به جایی گیر کرده، کوتاه است یا با سیم‌های دیگر گره بخورد.
• کیبورد لپ تاپی: نوع دیگر از کیبوردهای رایج در بازار، کیبوردهای لپ‌تاپی است. کیبوردهای لپ‌تاپی، از کلیدهای با ارتفاع بسیار کم بهره‌مند گردیده است. به دلیل تشابه بسیار زیاد به کیبورد لپ‌تاپ، به این محصول کیبورد لپ‌تاپی می‌گویند. کلیدهای کیبوردهای لپ تاپی با فاصله کمی از یکدیگر قرار گرفته‌اند. همین موضوع باعث شده است تا کیبوردهای لپ‌تاپی، ابعاد کوچکتری نسبت به کیبوردهای معمولی دارد. مدل دیگری از کیبوردهای لپ تاپی در بازار عرضه شده است که همانند کیبوردی است که در برخی از نوت‌بوک‌ها استفاده می‌شود. این کیبوردها به کیبورد جزیره‌ای و یا chiclet Keyboard معروف هستند. از مزیت این کیبوردها می‌توان به فاصله منظم بین کلیدها اشاره کرد. بدلیل ارتفاع کم کلیدهای کیبوردهای لپ‌تاپی، انجام اموری همچون تایپ کردن با این کیبوردها بسیار راحت و لذت بخش است.
• کیبورد انعطاف پذیر (Flexible Keyboard): کیبوردی با چیدمانی مشابه QWERTY اما به علت جنس سیلیکونی آن، می‌توان به راحتی لوله کرده و با خود حمل کرد. اگر به یک کیبورد قابل حمل نیاز دارید و نمی‌خواهید نگران خرابی آن بر اثر ضربه یا گرد و غبار شوید، این کیبورد بهترین گزینه برای شماست. انعطاف پذیری به شدت بالای این کیبورد، قابلیت حمل بی همتایی را به خود اختصاص می‌دهد و به علت سیلیکونی بودن جنس آن‌ها به علاوه‌ی ضد آب و ضد گرد و غبار بودن، به راحتی می‌توان آن‌ها را تمیز کرد و شست.

• کیبورد ماشین حسابی (numeric): کیبورد ماشین حسابی، به عنوان یک کیبورد کمکی در کنار کیبورد اصلی قرار می‌گیرد. این کیبورد تنها شامل کلید‌های بخش ماشین حساب است. حسابداران و اشخاصی که نیاز به ثبت عملیات ریاضیاتی و محاسباتی دارند، جز مصرف کنندگان این کیبورد هستند. در بیشتر اوقات کیبورد خود دارای کلیدهای بخش ماشین حساب است و نیازی به استفاده از کیبوردهای ماشین حسابی نیست. اما در برخی موارد، مانند کیبورد لپ تاپ‌های 14 اینچی و کوچک‌تر و بعضی از کیبوردهای کوچک، فاقد بخش ماشین حساب هستند که این محصول نیاز افراد را برآورده می‌کند.